Ook de Л is een gemakkelijke letter. Waar de П een huisje is, is de Л een tentje. Of een huisje waar een hond heeft tegen gescheten. Voor de kenners van het Grieks: de lambda. Uit de reeks onvertaalbare woorden, gevolg van de afwijkende Russische werkelijkheid: loch (лох), naïeve idioot. Het woord heeft echter vele […]
Д – Дерьмократия, Shitocratie
De Russische letter Д is onze ‘D’. Het is de Griekse letter delta. Het is een huisje. Gemakkelijk te herkennen in gedrukte tekst, maar opgelet in handgeschreven tekst: daar ziet de kleine letter д eruit als een ‘g’. Nog een leuk Russisch neologisme, alhoewel al minstens sinds midden jaren tachtig in gebruik: dermokratia (дерьмократия), een contaminatie […]
De Russische letter Ш wordt uitgesproken als ‘sj’ (sjaal). Het is een ‘M’ die op zijn kop staat, of een hark die je tegen je smoel krijgt als je erop trapt. Sjachidka (шахидка), is een daderes van een zelfmoordaanslag. Korter kan het niet: “In het Nederlands is er (nog) geen woord voor suicide bombers. ‘Daders […]
П – Портянки, Voetlappen
De Russische letter п of hoofdletter П, is onze P. П is de Griekse π, het huisje, of het nietje. Makkelijker kan het niet. En nu het woord, portjanki (портянки). Ik heb er twee Nederlandse vertalingen voor gevonden: beenwindels en voetlappen. Ik kies voor het laatste, omdat voetlappen ook in onze contreiën werden gebruikt. Voetlappen […]
Б – Бoрсетка, het polstasje
De letter б, of hoofdletter Б, is een makkelijke. Het is de Griekse letter bèta, of onze B met een lekje in het bovenste ballonnetje. Je spreekt hem uit als onze ‘b’. Niet te verwarren met de Russische letter B, die je uitspreekt als een zachte ‘V’, maar daarover later. Een borsetka (борсетка) is een […]
Ш – Шестидесятники, de “Zestigers”
Een combinatie van het woord шестьдесять (sjest’desjat’, zestig) en het achtervoegsel –ник (-nik, -er). Шесть (sjest’) is zes en десять is tien. Het achtervoegsel –ник (-nik) kennen we van het woord спутник, dat reiziger betekent. Samen maakt dat ‘zestiger’. Deze term werd in 1960 voor het eerst gebruikt door literator Stanislav Rassadin, in het sovjettijdschrift […]