Russische winkels in België

Er wonen naar schatting 60.000 Russischtaligen in België, afkomstig uit landen van de gewezen Sovjet-Unie: Georgiërs, Kazakken, Tsjetsjenen, Litouwers, enz. De sovjetkeuken is een mengelmoes van vereenvoudigde recepten, waaronder Oekraïense борщ (borsjtsj), Russische щи (sjtsji), Oezbeekse плов (plov) en Georgische soep харчо (chartsjo).

Sommige ingrediënten zijn alleen maar in de Russische winkel te koop, zoals de blauw-witte blikjes zoete en stroperige сгущенка (gecondenseerde melk), die samen met de satteliettelevisie en het ikoontje op de boekenplank een stukje Rusland in leven moeten houden en de тоска (heimwee) verdrijven.

Gedroogde en gerookte vis

Laat je niet afschrikken door de geur die je tegemoet waait wanneer je de Russische winkel binnenstapt. Dat is de geur van gedroogde vis, вобла (vobla, een karpersoort uit de Volgadelta) en таранка (verzamelwoord voor gedroogde vis). Russen eten die bij het bier wanneer ze ’s avonds voor de satteliettelevisie naar het Russische avondnieuws kijken, dat tekeer gaat tegen het perverse Westen. De vis wordt levend in de pekel geworpen, drie dagen gepekeld en daarna drie weken in de zon gedroogd. Zoetwatervis wordt in Rusland vaker gegeten dan zeevis. Een Russische feesttafel is onvolledig zonder заливное(aspic) van karper, of een пирог (taart) met сом (meerval) of судак (sander). Toen ik nog in Rusland woonde, at ik soms уха (vissoep) met net gevangen щука (snoek). Wat je enkel hier kan vinden is de koningin van de Russische vissen, de осетр (steur) uit de Kaspische Zee, met haar taaie gelige vlees en drakenkop. En de kaviaar, natuurlijk, die nergens meer te verkrijgen is. Voor Russen zijn overigens alle viseieren икра (kaviaar): zo heb je lekkere kaviaar van zalm en snoek.

Granen

Russen zijn net als wij verzot op aardappels. Maar in tegenstelling tot Gert, die naast aardappelen enkel nog kookt met rijst en pasta, heeft Ivan het gebruik van granen niet uit de keuken verbannen. De granen in de Russische keuken dragen namen die Gert aan het oude testament doet denken. Zo is er de gebakken гречка (boekweit), die je kookt en eet als rijst, maar met een uitgesproken smaak. Dan is er de пшено (gierst), die bij de soep wordt gedaan, en de перловка(parelgort, gepelde gerst), die wij alleen maar kennen van onze muesli. Deze granen maken de Russische keuken natuurlijker en authentieker dan de onze.

Groenten en fruit

Het aanbod groenten en fruit is te vergelijken met dat van ons, op enkele uitzonderingen na. De opgelegde groenten, misschien: drieliterbokalen opgelegde (niet in azijn, maar gepekeld) tomaten en augurken, met grote dilletakken, aalbessenbladeren en mosterdzaad voor de smaak. Of de sauzen: Georgische tkemalisaus van zure onrijpe pruimen om je шашлык (barbecuevlees) in te marineren, хрен(mierikswortelsaus), die soms heter is dan Japanse wasabi, of romig en zuurzoet. Van Russsiche mosterd gaan je ogen tranen. Naast de vis, in de koeltoog, ligt квашеная капуста (zuurkool). Die wordt niet op Duitse wijze langdurig gepekeld in jeneverbessen, waardoor hij geel en verflenst is, maar is wit en knapperig. Vitamine C voor in de koude wintermaanden. De varianten met komijn en veenbessen zijn aanraders. Укроп (dille) is het nationale Russische kruid, en wordt versnipperd op alle gerechten. Met een beetje geluk vind je ook rode basiliek, populair in de Georgische keuken.

Melkproducten

Russen zijn verzot op zure melkdrankjes, zoals ряженка (rjazjenka, gefermenteerde gebakken melk), простокваша (prostokvasja, dikmelk) en кефир (kefir). De kaas stelt niet veel voor.

Dranken

Aan vodka in idiote verpakkingen, bier in petflessen en Armeense brandy geen tekort. Maar wat je enkel hier vindt, is квас (kvas), een frisdrank gemaakt van gegist roggebrood. Hoewel hier in petflessen te koop, maak je kvas beter zelf. Hetzelfde geldt voor het berkensap. Je kan het even goed zelf tappen, door in de vroege lente een tak af te zagen van een zilverberk en er een fles aan te hangen. Je staat ervan versteld hoe snel die fles vol raakt!

Brood

Brood is de trots van Rusland. In de Russische winkel ligt het brood, geïmporteerd uit Litouwen, in de diepvrieskast: het zoetzure бородинский хлеб (Borodinobrood), zwart zuurdesembrood met melasse, rijkelijk bestrooid met korianderzaadjes, is ideaal met een stukje lichtgezouten haring. Het дарницкий хлеб (Darnitskibrood) is een grijs en zuur zuurdesembrood uit roggemeel, dat lang goed blijft en vers van de bakker lekker smeuig is. Maar wil je het vers, dan moet je ervoor naar Rusland.

De rest

Schaakborden, opvouwbare barbecuestellen (speciaal voor шашлыки, brochetten), vormpjes om pelmeni’s mee te maken, bodywarmers uit kamelenhaar, vlaggen en T-shirts met de Russische (en Tsjetsjeense) vlaggen, kruidenthee en flesjes met jodium voor als er iets misloopt in Doel of Tihange…