Categorieën
Onvertaalbaar Rusland vandaag Russisch ABC

Л – Лох, Naïeve idioot

Ook de Л is een gemakkelijke letter. Waar de П een huisje is, is de Л een tentje. Of een huisje waar een hond heeft tegen gescheten. Voor de kenners van het Grieks: de lambda.

Uit de reeks onvertaalbare woorden, gevolg van de afwijkende Russische werkelijkheid: loch (лох), naïeve idioot. Het woord heeft echter vele schakeringen, afhankelijk van de context. Een loch belegt zijn geld in financiële pyramides en gelooft alles wat men hem vertelt. Voor een gopnik (het krapuultje, komt nog) is een loch een braaf burgermannetje, dat enkel verachting waard is en erom vraagt om bij de neus te worden genomen. Vandaar ook het woord lochotron (лохотрон): elk mechanisme dat erop uit is om geld af te troggelen van onschuldige voorbijgangers/goedgelovige burgers. Dat gaat van trucs met kaarten, raden waar het balletje ligt onder de drie plastic bekertjes tot het verkwanselen van je spaarpotje aan vermomde oplichters.

Volgens één van mijn bronnen is het een door de politie bedachte afkorting van лицо, обманутое хулиганом:  persoon, opgelicht door een schavuit. Hoor je het leedvermaak? Niet voor niks worden de rangen van de politie gevuld met vertegenwoordigers van de kaste der gopniki.

Mijn eerste confrontatie met dit woord was de film Лох, победитель воды” (Loch, overwinnaar van het water), een film uit 1991 van Arkadij Tigaj, met Sergej Koerjochin in de hoofdrol en als componist van de soundtrack.

De film speelt zich af in de vroege jaren negentig in Rusland, een tijd van armoede en banditisme (maar ook van vrijheid van meningsuiting). Sergej Koerjochin, een loch, neemt het op tegen de plaatselijke gangsters, die hem tot het uiterste hebben gedreven omdat hij niet wilde betalen voor hun ‘bescherming’. De film is niet veel zaaks en ik bekeek hem in de eerste plaats voor de muziek.

De film leerde me echter dat loch zijn niet beschamend is. Naïef durven zijn in Rusland is enkel weggelegd voor de stoutmoedigen.